Inhoudsopgave:
Het mapje ‘Opa Arie’ – pag. 4
De neven uit Maassluis – pag. 11
Tussen duivel en schip – pag. 12
Plaquette bij Smit – pag. 18
Kilsdonk: Bergse student in het verzet – pag. 20
Post uit de Oekraiense socialistische Sovjetrepubliek (SSR) – pag. 24
Verenigingsnieuws – pag. 26
Ter gelegenheid van de inhuldiging van koning Willem-Alexander en koningin Máxima is Terugblik ’40-’45 ditmaal gehuld in een toepasselijke oranje omslag met een portretje van de jonge Beatrix, dat in Nederland tijdens de oorlog clandestien is verspreid. Het nummer bevat twee pagina’s met oranjeparafernalia waarmee Nederlanders tijdens de oorlog hun liefde voor het koningshuis openlijk of meer heimelijk hebben getoond.
Ruurd Kok analyseert een foto uit mei 1945 met wegtrekkende Duitse militairen. Na zorgvuldig bestuderen van kaarten en luchtfoto’s blijken de mannen te lopen in een gebied, waar nu Amsterdam Zuidoost is gebouwd.
Willem Oldenburg beschrijft enkele Duitse koopvaarders die door de Nederlandse regering in Nederlands Indïe tot prijsschepen zijn verklaard en aan de Rotterdamsche Lloyd in beheer werden gegeven.
Verder bevat dit nummer nog enkele recensies en het financieel overzicht van de vereniging Documentatiegroep ’40-’45 over 2012.
In de herfst van 1944 werd in de buurt van Zierikzee een hospitaalschip van het Nederlandse Rode Kruis, geheel met burgers bemand, door RAF-jachtbommewerpers aangevallen. Het schip zonk, twee opvarenden verloren het leven. Na 65 jaar werd het wrak geïdentificeerd als de Generaal Ten Hove, een als polikliniek ingericht sleepschip van 50 x 6,60 meter.
Ad de Bruin beschrijft in deze aflevering de geschiedenis van dit schip in die periode, waarin Walcheren alleen over water bereikbaar was. Het artikel is voorzien van fraaie tekeningen van Henk van Willigenburg en een kaartje van Jac. Baart. Bovendien is er de vermoedelijk laatste foto van de opvarenden bij afgedrukt. Deze foto is gemaakt kort voor de beschieting.
Rudi Dolfin beschrijft aan de hand van postkaarten een artikel over de manier waarop propaganda kon worden gemaakt. Deze maal gaat het over de ontikkelingen in Tsjecho-Slowakije in 1938. Het land hield op te bestaan, een deel werd bij Duitsland gevoegd.
René Taselaar beschrijft de huidige stand van zaken rond de Gedenkstätte Sandbostel, een berucht krijgsgevangenenkamp én concentratiekamp.
Alphons Siebelt vraagt aandacht voor de raadsels rond valse ontslagbewijzen van het Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort. In een particuliere verzameling zitten verschillende van deze bewijzen. Wie weet iets over het gebruik en de vervaardigers.
Verder in dit nummer een overpeinzing over ‘de soap van Geffen’ rond de onthulling van een oorlogsmonument in dat dorp, wat nogal wat stof heeft doen opwaaien. “Met de nadruk op ‘verzoening’ wordt groot onrecht aangedaan aan de echte slachtoffers van de oorlog”.
Het nummer wordt gecompleteerd door de rubriek Onlangs Verschenen.
Op de cover deze keer drie Britse RAF-officieren, waaronder Air Vice-Marshal Chaplain Pentland. Ze poseren bij het zojuist onthulde monument voor het No. II (Army Co-operation) Squadron, dat 100 jaar bestaat. Verschillende vliegers van dit squadron zijn in de oorlog tijdens gevechten boven Nederlands grondgebied omgekomen en liggen in Nederland begraven. Het monument werd op 5 september onthuld op het terrein van het National Arboretum bij Alrewas, ten zuiden van Derby en is gewijd aan allen, die in 100 jaar zijn omgekomen. Momenteel dient het squadron in Afghanistan. Daar werd deze aflevering van Terugblik ’40’45 met enthousiasme ontvangen.
Na de capitulatie in mei 1940 nam de Kriegsmarine alle voorhanden zijnde Nederlandse marineschepen in gebruik. De scheen die bij de werven in aanbouw waren werden verder afgebouwd. Minder bekend is, dat er in 1939-1940 samenwerking was tussen de Koninklijke Marine en de Kriegsmarine. In Nederland was onvoldoende expertise op het gebied van geschut en bepantsering. Daarom werd voor drie in aanbouw zijnde slagkruisers een beroep gedaan op onze oosterburen.
Henk van Willigenburg, Slagkruisers voor Nederlands-Indië. De samenwerking tussen Kriegsmarine en Koninklijke Marine. Met fraaie illustraties van de hand van de auteur.
Ruurd Kok schrijft in een bijdrage over de opgraving van een geschutsstelling bij Moordrecht. Flak of Pak? Ofwel: luchtafweer of pantserafweer?
Diete Oudesluijs bericht over het voornemen om van de ‘Doodencel’ in het Scheveningse Oranjehotel een monument te maken. Inmiddels is een plan gepresenteerd om de cel gemakkelijker toegankelijk te maken voor het grote publiek. Tot voor kort kon niemand de cel bezoeken, omdat het gebouw nog in gebruik was als penitentiaire instelling. De Stichting Oranjehotel werft actief fondsen om het te kunnen bekostigen.
De oorlog zou door de Geallieerden zijn verloren wanneer de Duitsers er in zouden zijn geslaagd de scheepvaartroutes te blokkeren. De Duitse U-Boote brachten in de eerste oorlogsjaren zeer veel schepen tot zinken. Door in konvooi te varen onder begeleiding van marineschepen hoopte men de verliezen te beperken. In dit nummer van Terugblik ’40-’45 publiceert W. Oldenburg delen uit het dagboek van Cor van Atte, stuurman van de Keilehaven, een schip van de NV Reederij Gebr. Van Uden. De Keilehaven voer soms alleen, soms in konvooi. Van Atte hield bij hoeveel schepen er meevoeren in een konvooi en wat de verliezen waren. De Duitse U-Boote gebruikten lang niet altijd torpedo’s, zoals men geneigd is te denken. De koopvaardijschepen werden met het boordkanon tot zinken gebracht. Ook stormen zorgden voor verliezen. Na vijf en een half jaar op zee te zijn geweest, kwam Cor van Atte in juli 1945 weer thuis.
R.E. Taselaar vraagt aandacht voor de moeizame opvang van Duitse krijgsgevangenen na het einde van de oorlog in Rheinwiesenlager. Rudi Dolfin wijst op een filmpje, dat op YouTube is te zien, waar Nederlandse militairen in 1940 worden aangezien voor Noren.
Verder bevat dit nummer korte nieuwsberichten en recensies.
Opgericht September 1963
De Documentatiegroep stelt zich ten doel de belangstelling voor en de beoefening van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, zijn oorzaak en zijn gevolgen, in de meest ruime zin te bevorderen.
Zij tracht haar doel te dienen met alle wettige middelen.
Lidmaatschap Documentatiegroep '40-'45
Oorspronkelijke prijs was: € 45,00.€ 35,00Huidige prijs is: € 35,00.
