door Webmaster | feb 6, 2018 | Terugblik '40-'45

De ledenenquête is eind vorig jaar door veel leden ingevuld.
Veel leden gaven een uitgebreide toelichting, waarvoor hartelijk dank.
We gaan het uitwerken en presenteren de resultaten tijdens de komende ledenvergadering.
Nu komt duidelijk naar voren wat leden van de Documentatiegroep ’40-’45 verwachten.
In deze Terugblik beginnen we met de belevenissen van Joop Liet, de zingende bokser uit Purmerend.
Vanuit de groep brandweerhistorie deel 2 over de geschiedenis van de brandweertroepen tijdens de geallieerde opmars.
Onze oud- eindredacteur schrijft een boek over de voedselvoorziening in Leiden tijdens de Hongerwinter.
Van onze oud-penningmeester kreeg hij unieke foto’s, in de terugblik een voorproefje.
Bekend is de actie ’Gooi niets weg’ waar oorlogsmusea mensen oproepen om oorlogsherinneringen niet weg te gooien maar aan een museum te schenken.
De conservator van het museum Rotterdam 40-45 NU schreef een boek over honderd van die schenkingen.
In zo’n verhaal, verbonden aan een geschonken voorwerp, laat hij ons zien hoe een Rotterdamse jongen na de oorlog aansterkt in Engeland, gevolgd door een recensie over dit boek.
Natuurlijk onze jaarlijkse index over de artikelen in 2017.
door redactie | okt 13, 2012 | Terugblik '40-'45
Ruim honderdduizend joden zijn uit Nederland weggevoerd naar de Duitse vernietigingskampen in Polen. Ze werden vermoord in gaskamers, of stierven door ziektes, mishandeling, uitputting door zware arbeid of tijdens transporten. Jarenlang waren van die mensen alleen een paar summiere gegevens bekend: hun naam, waar en wanneer ze waren geboren en waar en wanneer ze waren gestorven. De afgelopen jaren is dat ingrijpend veranderd.
Op de Community van het Digitaal Joods Monument wordt hun adres vermeld en verschijnen steeds meer foto’s. Nu krijgen namen een gezicht. Daarmee wordt het verhaal nog intenser. Ook de zichtbaarheid van de slachtoff ers in het straatbeeld is vergroot door de plaatsing van vele Stolpersteine in de trottoirs voor huizen, waaruit de mensen zijn weggehaald. Van een vernietigingskamp als Auschwitz is zeer veel bekend, omdat er nogal wat overlevenden zijn geweest, die hun verhaal hebben kunnen vertellen.
Over een gruwelijk oord als Sobibór weten we weinig. Er waren nauwelijks overlevenden en de plaats van het delict is door de daders opgeruimd. En dan, wanneer een archeoloog aan het werk is, duikt daar opeens een naamplaatje op van een Amsterdams kind Lea de la Penha. Omgebracht op 9 juli 1943, samen met haar ouders en bijna 2400 andere mensen. Verschillende, maar samenhangende invalshoeken, die in dit nummer van Terugblik ’40-’45 toevalligerwijze in verschillende artikelen en bijdragen bij elkaar komen.
Jac.J. Baart: Was Euch Gefällt – Naspeuringen. Het septembernummer van Terugblik ’40-’45 bevatte een vraag van Erik Zwiggelaar over een fraai boekwerk dat hij in zijn bezit heeft.Het is een verslag van een in Nederland rondreizend Duits amusementsgezelschap. Jac. J. Baart geeft een fraai overzicht van enkele bijzonderheden over de Duitse legereenheden, waarvoor het gezelschap heeft opgetreden. Zo zijn de Männer der Schnellen 504 in Heerenveen niet de opvarenden van Schnellboote, maar reden ze op de fiets met twee Panzerfausten aan het stuur.
Tijdens recente opgravingen in Sobibór werd een naamplaatje gevonden van het Nederlandse meisje Lea Judith de La Penha, die daar op 9 juli 1943 werd vermoord. Haar kleine naamplaatje is een aangrijpende getuigenis van deze gruweldaad. Peter Krans schrijft er een bijdrage over.
Ruurd Kok schrijft een opinie-artikel over grafroven en de meerwaarde van archeologisch onderzoek naar WO2-resten. “Zolang verzamelaars in Nederland dergelijke bodemvondsten blijven kopen, dragen ze bij aan het voortbestaan van deze kwalijke praktijk.”
De student aan de Saxion Hogeschool in Deventer Sebastiaan Pothoven doet een oproep om meer te weten te komen over de aanwezigheid van Kochbunkers in Nederland. Dat zijn groot uitgevallen rioolbuizen, die rechtop in de grond werden gezet en als schuilplaats fungeerden.
Alphons Siebelt vestigt de aandacht op de overeenkomsten tussen illegale feestprogramma’s uit Vlaardingen, Rotterdam en Leiden. Twee voor de verjaardag van koningin Wilhelmina (31 augustus 1940) en een voor Leidens Ontzet (3 oktober 1940). De overeenkomst kan geen toeval zijn. Ligt de oorsprong in Vlaardingen bij de verzetsgroep De Geuzen?
Diete Oudesluijs schrijft over de onthulling van een monument in Zöschen en Spergau voor de slachtoffers van de strafkampen die daar lagen. Ook Nederlandse namen zijn daar terug te vinden.
In de serie Groeten uit… schrijft Jac. J. Baart een kaartje uit Wenen, met daarop de voormalige Flaktorens die daar nog te zien zijn. Peter Krans doet de groeten uit Zwitserland vanaf de Stadt Luzern. In dat schip hangt een plaquette die herinnert aan de Zwitserse generaal Henri Guisan.
Het oktobernummer bevat verder nog recensies, de rubriek Onlangs Verschenen en nieuwsberichten. Artikeltjes en bijdragen over: Stolpersteine in Lochem, monument in Warnsveld, opgravingen in Westerbork, Informatiepanelen in Kamp Amersfoort van Albert Ziëck, Flaktorens in Wenen en een plaquette op het schip de Stadt Luzern in Zwitserland.
door redactie | jun 8, 2012 | Terugblik '40-'45
Regelmatig valt de term ‘consumentenvertrouwen’. Een gestegen of gedaald consumentenvertrouwen is een indicator voor de stand en de ontwikkelingen van de economie. Is het mogelijk om iets te zeggen over het consumentenvertrouwen in oorlogstijd? Alphons Siebelt zette de inleg en de opnames bij de Leidsche spaarbank over de periode 1938-1945 bij elkaar in tabellen en grafiek en zag enkele bijzondere ontwikkelingen. Bij politiek crises namen de Leidenaars toch ietsje meer spaargeld op. In de tweede helft van de oorlog werd er meer op de spaarbankboekjes gezet dan dat er werd opgenomen. Tegen het einde en vlak na de Bevrijding steeg de inleg tot grote hoogten. Wat was er aan de hand?
Verder in dit nummer een aantal afbeeldingen uit een curieus gastenboek van een Duits muziekgezelschap van Kraft durch Freude, dat door Nederland toerde: “Was Euch gefällt…”. Het gezelschap onder leiding van Artur Heess Willreff trok onder meer langs legeronderdelen in Apeldoorn, vliegveld Twente, Hengelo, Almelo, Zutphen, Deventer, Apeldoorn en nog langs diverse andere plaatsen. Als dank maakten de gastheren een mooie tekening in het boek, soms met een gedicht.
Het juninummer wordt gecomplementeerd door Nieuwsberichten, nieuws over nieuwe boeken en wat bijzondere mededelingen van de Documentatiegroep ’40-’45.
door redactie | mei 6, 2011 | Terugblik '40-'45
Hans Onderwater beschrijft in een artikel de gevechten op de Barendrechtse brug van 13 mei 1940. Duitse tank deden op die datum een poging om de brug bij Barendrecht te veroveren om zo verder door te kunnen stoten richten Rotterdam, Delft en Den Haag. De tegenstand van Nederlandse militairen was heftig. Het verhaal wordt verteld aan de hand van Duitse en Nederlandse bronnen en is voorzien van unieke foto’s uit een privéverzameling.
R.E. Taselaar deed naspeuringen naar de Leidse verzetsman Jan Meeuwese, medewerker van de spionagegroep Packard. Meeuwse gebruikte een zender op drie verschillende adressen. Op 6 maart 1945 werd hij toevallig aangehouden door de Landwacht. Bij huiszoeking vond men belastend materiaal. Op 12 maart werd Meeuwse in op het Hofplein in Rotterdam geëxecuteerd.