Deze Terugblik opent met een wel heel bijzonder verhaal. Een lid vertelt hoe hij als jonge ‘hongervluchteling’ in 1945 vanuit Den Haag in Friesland terechtkwam. Toen ik het las, vond ik met name de details erg ontroerend. Zo beschrijft hij een soort bijeenkomst waarin Friese ouders een keuze mochten maken uit de kinderen die als ‘hongervluchteling’ waren gekomen. ‘Hoe je je als kind dan voelde als je niet door de eerste binnenkomers werd uitgekozen om mee te gaan naar huis, zal niemand begrijpen die dat zelf niet heeft meegemaakt’, schrijft hij. En gelijk heeft hij natuurlijk. Ook de terugkomst in Den Haag is aandoenlijk: ‘Na lang te hebben gezeuld met m’n bagage was ik eindelijk op het Monniken- damplein aangeland. Daar lag men te slapen, want bericht dat ik zou komen, hadden zij niet ontvangen. Toen ik boven was en op de deur had geklopt (de bel deed het niet), werd er gelukkig gauw open gedaan. Een beschrijving van de wederzijdse begroeting zal ik niet geven’. De essentie van dit verhaal schreef de auteur al in 1945 op: verklaart dat waarom het zo direct en aansprekend is?
Een redacteur raakte geïnspireerd door de term ‘schuldig landschap’ zoals gebruikt door de kunstenaar Armando. Toen hij eens goed onderzoek deed naar zijn buurt, ontdekte hij dat het landschap aldaar reden heeft voor zelfreflectie: er stond onder andere een lanceerinstallatie voor V1’s opgesteld. Het artikel doet ons nog eens beseffen dat de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog niet zomaar ‘ergens anders’ is – soms ligt die geschiedenis net om de hoek – bij wijze van spreken – van je tuin.
In een ander interessant artikel wordt uitgebreid stilgestaan bij de rol van Zuid-Limburg in de Blitzkrieg van 1940. Deze rol was groter dan vaak wordt gedacht, zo zal hij ons in een drieluik gaan uitleggen. In dit nummer leest U de ‘ouverture’. Aanbevolen!
Vergeet U ook niet de pagina te lezen waarop het Bestuur de Algemene Ledenvergadering aankondigt. In deze tijden van corona is deze natuurlijk digitaal, maar dat neemt niet weg dat zij een mogelijkheid biedt Uw stem te laten horen.
Op het moment van schrijven (10 februari) is het buiten ijskoud. Toch komt er geen Elfstedentocht, mede door corona. Om U toch even in de stemming te brengen, hebben wij een pagina over ‘de tocht der tochten’ van 1942.
De ledenenquête is eind vorig jaar door veel leden ingevuld.
Veel leden gaven een uitgebreide toelichting, waarvoor hartelijk dank.
We gaan het uitwerken en presenteren de resultaten tijdens de komende ledenvergadering.
Nu komt duidelijk naar voren wat leden van de Documentatiegroep ’40-’45 verwachten.
In deze Terugblik beginnen we met de belevenissen van Joop Liet, de zingende bokser uit Purmerend.
Vanuit de groep brandweerhistorie deel 2 over de geschiedenis van de brandweertroepen tijdens de geallieerde opmars.
Onze oud- eindredacteur schrijft een boek over de voedselvoorziening in Leiden tijdens de Hongerwinter.
Van onze oud-penningmeester kreeg hij unieke foto’s, in de terugblik een voorproefje.
Bekend is de actie ’Gooi niets weg’ waar oorlogsmusea mensen oproepen om oorlogsherinneringen niet weg te gooien maar aan een museum te schenken.
De conservator van het museum Rotterdam 40-45 NU schreef een boek over honderd van die schenkingen.
In zo’n verhaal, verbonden aan een geschonken voorwerp, laat hij ons zien hoe een Rotterdamse jongen na de oorlog aansterkt in Engeland, gevolgd door een recensie over dit boek.
Natuurlijk onze jaarlijkse index over de artikelen in 2017.
Nummer 548 is een bijzondere Terugblik ’40-’45. Niet alleen een dubbeldik nummer, maar ook een resultaat van een bijzondere samenwerking met het Comité Manna-Chowhound 1945-2015. Daardoor werd het mogelijk om de oplage van deze Terugblik ’40-’45 te verdrievoudigen zodat dit niet alleen het maandblad van de Documentatiegroep ’40-’45 voor de maand april 2015 is, maar ook gebruikt kan worden tijdens de herdenking van de Voedseldroppings op 2 mei a.s. in Rotterdam-Terbregge en bij de herdenkingen van 70 jaar bevrijding.
Het is tevens het visitekaartje na de Algemene Ledenvergadering van 11 april van onze nieuwe voorzitter van de Documentatiegroep ’40-’45, Hans Onderwater. Hij schreef al diverse boeken over de Tweede Wereldoorlog, waaronder over operatie Manna.
Wij hopen met dit visitekaartje de Documentatiegroep ’40-’45 op de kaart te zetten en nieuwe leden te winnen onder geïnteresseerden in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog.
In deze Terugblik ’40-’45 schetst Hans Onderwater de situatie in bezet West-Nederland, de honger en hoe de geallieerde bommenwerpers dit keer geen dood en verderf brachten, maar voedsel voor de hongerende bevolking. Ook aandacht voor operatie Faust, de voedseltransporten over de weg.
De redactie hoopt met deze terugblik op de voedseldroppings herinneringen op te roepen bij hen die het 70 jaar geleden hebben meegemaakt, maar ook dat allen die dit 70 jaar na dato in volle vrijheid kunnen lezen, zich realiseren hoe zuinig we moeten omgaan met die vrijheid. Dat wij die vrijheid te danken hebben aan geallieerde inspanningen, waarbij zij ons op het laatst van de oorlog zelfs voedsel brachten.
Daar zijn wij nu nog steeds dankbaar voor, vandaar de foto op de achterzijde “THANK YOU BOYS!”
Zeventig jaar geleden begonnen de Duitsers aan hun laatste wanhoopsoffensief in de Ardennen.
Het nog bezette deel van Nederland zuchtte onder het Duitse juk en de honger. Hongerwinter, wat verstaan we daar eigenlijk onder? Rudi Dolfin legt nit.
Hans van Lith vertelt ons over zijn jeugdherinneringen als jongen in hongerend Amsterdam. Geweldig dat wij oudere leden hebben die eigen oorlogservaringen met ons willen delen. Ons redactielid Peter Schaapman maakte enkele jaren geleden als WOII gids een stadswandeling door Amsterdam. Hij had een opmerkelijk gesprek dat een link opleverde tussen Rotterdam en Kleef in de Tweede Wereldoorlog. Hij deelt dit met ons.
Jac. Baart onderhoudt contacten met de Studiegroep Luchtoorlog (SGLO) en refereert aan het veertigjarig jubileum daarvan. In een korte terugblik licht hij toe dat Henk Kwik aan de wieg heeft gestaan van zowel de SGLO als de Documentatiegroep ’40-’45.
Volgend jaar hopen wij samen met u aandacht to schenken aan wat zeventig jaar geleden gebeurd is. Ook de Documentatiegroep ’40-’45 is bij de herdenkingen betrokken en zal hier in de Terugblik ruimschoots aandacht aan besteden.
Binnen de St. Herinnering LO-LKP wordt gewerkt aan de digitalisering van Het Grote Gebod, het gedenkboek van het verzet in LO en LKP. Dit gedenkboek werd in twee dikke banden voor het eerst gepubliceerd in 1951 en daarna driemaal herdrukt (1951, 1979, 1989). Een bescheiden voorproefje is al te vinden op www.hetgrotegebod.nl .
Tijdens de hongerwinter klopt de moeder van Annelies aan bij een Duits schip voor eten. Zo krijgt Annelies voedsel van de Duitse matroos Hans-Günther. Ze worden verliefd en besluiten te trouwen. Tijdens de capitulatie moet Hans-Günther vertrekken en ze beloven op elkaar te wachten.
Tijdens de bevrijding kiest ze echter voor een Canadese soldaat en vertrekt met hem naar Canada. Hans-Günther wacht tevergeefs. Na achtenzestig jaar schrijft Annelies een brief naar het KRO-programma Memories. Ze heeft een schuldgevoel.
Memories gaat op zoek naar Hans-Günther. Hij is nog in leven en woont in Beieren.
De Documentatiegroep stelt zich ten doel de belangstelling voor en de beoefening van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, zijn oorzaak en zijn gevolgen, in de meest ruime zin te bevorderen.
Zij tracht haar doel te dienen met alle wettige middelen.
Op de ledenservice vindt u momenteel o.a. de scans van Terugblik ’40-’45 en een doorzoekbare index van alle artikelen. Vanaf september 1963. Ook is een rapportage van de Werkgroep Einde Verzameling in te zien.
Ter gelegenheid van ons jubileum hebben we in 2018 een verzamelband voor leden uitgebracht. Er passen twee jaargangen van Terugblik ’40-’45 in een band.
De Documentatiegroep ’40-’45 is in 1963 opgericht als vereniging van verzamelaars van documentatie en militaria, maar tegenwoordig is het merendeel van de leden geïnteresseerd in de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. De Documentatiegroep ’40-’45 heeft zo’n 700 leden, niet alleen in Nederland maar ook in het buitenland tot in Canada en Australië. Lid worden kost slechts EURO 45,- per jaar! (tot 21 jaar EURO 30,-, minimum leeftijd 16 jaar). Leden in het buitenland betalen daarbij een bijdrage in de portokosten. Daarvoor krijgt u 11x per jaar het blad Terugblik ’40-’45, kunt de beurzen bezoeken en kunt u deelnemen aan excursies. Voor meer informatie kijk onder ‘Vereniging‘.
Opzeggen
Opzeggingen van het lidmaatschap uitsluitend schriftelijk of per e-mail vóór 3 december aan het adres van de secretaris van de vereniging. Het adres staat in Terugblik onder colofon.
Kan ik per maand opzeggen?
Nee, Documentatiegroep ’40-‘45 is een vereniging. en opzeggen is alleen per kalenderjaar mogelijk.
