Utrecht – ?Van sommige mensen denkt u dat zij oud zijn, maar dat is gezichtsbedrog. Zij spelen hun leeftijd. U ziet dat zij voorzichtig lopen, maar u ziet niet dat hun geest nog een salto mortale kan maken. Ja, als u iemand van negentig kon afpellen, als een ui, zou u vaak iemand van twintig vinden.?
De gisteren overleden prins Bernhard, die deze woorden liet uitspreken kort voor zijn 90ste verjaardag, was zo iemand. Schijnbaar onverwoestbaar, een levensgenieter ?n overlevingskunstenaar.
De uitvaart van prins Bernhard vindt over acht tot tien dagen plaats.
Hij berekende eens minstens drie jaar van zijn leven in een hospitaal te hebben doorgebracht. ?Ik heb geprobeerd het aantal operaties te tellen, maar het bleef bij een voorlopige schatting. Mijn buik is een slagveld. Ik vergeet die onaangename dingen graag. Overlevingsstrategie heet dat?, zei Bernhard in 1995.
Niet bang
Voor de dood, die regelmatig vergeefs aan de deur klopte, was hij niet bang. ?Ik heb geen bepaalde idee?n over dood gaan of zo. Ik ben ook niet wat je noemt fatalist, want dat is kinderlijk.? Tegen Fred Lammers zei hij bij zijn 75ste verjaardag: ?Ik zou het ontzettend vervelend vinden als ik morgen dood zou gaan, niet vanwege het doodgaan, maar omdat er nog zoveel dingen zijn, die ik wil doen.?
Bernhard had een verklaring voor zijn levenslust. ?Er is bij mij een sterke wil te overleven. Dat maakt denk ik veel uit.? Dokters hebben daar een uitleg bij: altijd de beste artsen, de beste medicijnen en geen wachtlijsten, een direct gevolg van zijn afkomst en status. Op tweejarige leeftijd al, toen ?Bernilo? werd getroffen door het levensbedreigende glottis oedeem, kon de familie Zur Lippe-Biesterfeld meteen terecht in een kliniek in Berlijn. Thuis is Bernhard dan al eens met spoed aan zijn luchtwegen geopereerd. Geen wonder dus dat de prins op een gegeven moment de tel is kwijtgeraakt.
De lijst met aandoeningen en operaties leest als een medische encyclopedie. Naast de problemen met de luchtwegen, die hem een leven lang parten speelden, telt de lijst onder meer een gebroken nek, een schedelbasisfractuur, tot tweemaal toe darmkanker, galstenen, hartproblemen, twee oogoperaties wegens staar, ingreep aan de urineblaas, behandeling van de prostaat, een hernia-operatie, ernstige longaandoeningen – inclusief de longkanker van de afgelopen weken en een borsttumor. Daarnaast werd tot twee keer toe vocht tussen zijn schedel en de hersenen verwijderd en vocht uit de borstholte gehaald. Toen bleek ook dat er kwaadaardige uitzaaiingen en een longtumor waren.
Eigenlijk zijn de afgelopen veertig jaar van de prins een medisch wonder. In 1952 verklaarden Amerikaanse artsen dat Bernhard nog hooguit acht jaar te gaan had. ?Diep in me zit een mannetje dat zegt: mij krijgen ze niet?, meende de prins, die de sombere voorspelling van de geleerden logenstrafte.
Grote problemen kwamen pas weer op hoge leeftijd. Zo kreeg de prins in 1994 na een zware darmoperatie een dubbelzijdige longontsteking en later een zogenoemde shocklong. Op dat moment werd voor zijn leven gevreesd. In mei 2000 werd opnieuw groot alarm geslagen na ?neurologische complicaties? die volgden op een nieuwe darmoperatie. Uit nader onderzoek bleek dat een afgebroken stukje kunstgebit in de luchtpijp was terechtgekomen. Een jaar later kreeg de prins, die op weg was naar Zuid-Afrika, weer last van zijn luchtwegen.
?Mijn stamkroeg?
De prins, die het Universitair Medisch Centrum in Utrecht waar hij gisteren aan het einde van de middag werd opgenomen ?mijn stamkroeg? noemde, bleef sto?cijns. ?Het is een kwestie van hoe je je leven opvat. Het is een samenkomst van alles: de wil om te leven, werk hebben dat plezier doet, je gezin. Dus al die dingen samen geven je genoeg om te zeggen: we gaan door. Maar ??n keer zal het toch gebeuren. Doodgaan heb je maar te accepteren.?
Bron: Brabants Dagblad
