De eerste druk dateert al weer van 1994. Vrijwel de hele oplage – van zo’n duizend exemplaren – vloog toen snel de deur uit. Het had tot gevolg dat Ad Hermens, auteur van Rosmalen in de vuurlinie, een boek over de laatste fase van de Tweede Wereldoorlog in het dorp, jarenlang de vraag kreeg: wanneer komt het boek nog weer eens te koop? Sinds afgelopen weekeinde is dat het geval en kunnen geïnteresseerden terecht bij vier boekhandels. Voor Rosmalen in de vuurlinie deed Hermens uitvoerig onderzoek en interviewde hij talloze Rosmalenaren.
De treinsabotage bij de Vliert, de bevrijding van Kruisstraat, Rosmalen -centrum, Maliskamp, Hintham, het komt allemaal aan bod. Het boek bevat vanzelfsprekend ook veel tragiek. Zo beschrijft Hermens – zelf geboren en getogen in Rosmalen – wat zich afspeelde bij het oorspronkelijke pand van Mariaoord, aan de Graafsebaan. Toen daar gelegerde Duitsers in september ’44 op de vlucht sloegen, ontfermden omwonenden zich over een achtergebleven baby het pand diende tevens als onderkomen voor ongehuwde moeders. Ook werden achtergelaten spullen er weggehaald. Maar toen de Duitsers plotsklaps terugkeerden, liep het fout. Voor drie jongens uit het dorp – Piet Voets, Jan van Zoggel en Piet Ketelaars – wachtte het vuurpeloton. Jan van Zoggel zag nog kans, zij het met verwondingen, te ontkomen, maar zijn metgezellen lieten het leven.
Rusland
"Als avontuurlijke jochies werden we aangehouden en tot de orde geroepen door de Duitsers. Tot angst van m’n moeder. Maar echt in levensgevaar, dat ben ik absoluut niet geweest.”
Rosmalen in de vuurlinie belicht het allemaal, en laat ook foto’s en andere afbeeldingen zien. Zoals ook bijzondere foto’s, afkomstig uit een rolletje dat achterbleef in de trein. Ze werden diep in Rusland genomen, waar de trein en de Duitse militair die de foto’s nam, tevoren dienst deden. En stel dat er ooit nog eens een derde druk verschijnt, dan kan Hermens nog iets saillants toevoegen. Heel recentelijk – de herdruk rolde al van de persen – kwam hij in contact met de dochter van een Amerikaanse militair met de oer-Hollandse naam Ed Jansen, die zich als gewonde krijgsgevangene in de betreffende trein bevond. Jansen werd destijds per boerenwagen vanuit de trein vervoerd naar Coudewater, waar z’n been moest worden afgezet.
Hermens: "Hij stierf in 1994, maar z’n vrouw leeft nog. En met hun dochter heb ik sinds kort contact. Ze is van plan volgend jaar met haar moeder naar Nederland te komen.”
