Somers reageert op de commotie over de gisteren verschenen biografie over dubbelspionne Leonie Brandt-Pütz, geschreven door historicus Gerard Aalders. In het boek Leonie – Het intrigerende leven van een Nederlandse dubbelspionne staat dat de 92-jarige prins in april 1942 een brief aan Hitler zou hebben geschreven met vredesvoorstellen en met suggesties over zijn latere rol in Nederland.
Via de Rijksvoorlichtingsdienst liet Prins Bernhard gisteren weten ‘met nadruk en bij herhaling’ te hebben verklaard dat hij een dergelijke brief nooit geschreven heeft. Hij vindt het ‘erg vervelend en beschadigend’ dat steeds opnieuw gewag wordt gemaakt van ‘een niet bestaande brief’.
Bij het NIOD, waar Aalders zelf als onderzoeker werkt, wordt dus sterk aan het bestaan van zo’n brief getwijfeld. ,,Gerard Aalders heeft zijn boek geschreven vanuit een persoonlijke fascinatie voor Leonie Pütz”, aldus het NIOD. Ooit zei Aalders dat deze Nederlandse vrouw een dubbelspionne was, waarbij de begin vorige eeuw geëxecuteerde Mata Hari ‘verbleekt’.
Leonie Brandt-Pütz (1901-1978) was een vrouw die contact had tot in de hoogste kringen. Ze werkte tijdens de oorlog voor de Nederlandse geheime dienst maar ook voor de Duitsers. Na de Tweede Wereldoorlog ging ze aan de slag bij de voorloper van de huidige AIVD en overleed onder mysterieuze omstandigheden in Amsterdam. Ze was de moeder van Loek Kessels, die landelijke bekendheid genoot als ‘Lieve Mona’ uit de gelijknamige problemenrubriek in het roddelblad Story.
Direct na de Tweede Wereldoorlog zou dubbelspionne Pütz gezegd hebben dat prins Bernhard een brief aan Hitler had geschreven. Direct daarop ging het gerucht een eigen leven leiden, zegt Erik Somers van het NIOD. ,,Omd?t Pütz sprak over de brief, moest deze in de biografie worden vermeld.”
Niet voor het eerst en waarschijnlijk ook niet voor het laatst. ,,Met grote regelmaat komt de brief terug. In 1977 berichtte Wim Klinkenberg over het schrijven, in 1995 waren het Elsevier, het Algemeen Dagblad en de Volkskrant, en nog maar een jaar geleden noemde thrillerauteur Tomas Ross de brief in zijn boek Omwille van de troon. Bij de publicatie van die roman zei Ross dat de brief in het bezit is van de Britse geheime dienst. De prins zou de brief op 24 april 1942 in de Verenigde Staten hebben geschreven en via zijn moeder prinses Armgard en Heinrich Himmler naar Hitler hebben gesmokkeld.
Het NIOD is volgens Somers geneigd dit een hardnekkige mythe te noemen. ,,Of de prins moet een geweldige black-out hebben gehad. Want Bernhard was geliefd bij de Amerikanen en de Engelsen. De Verenigde Staten hadden zich in de oorlog gemengd. Zou hij dan werkelijk zo opzichtig op het verkeerde paard gewed hebben? Als hij dat al zou hebben gedaan, dan toch niet via een brief? Want je weet nooit in wiens handen zo’n brief kan vallen.”
Bron: Nederlands Dagblad
