Handig schept Gemondenaar Jan Geerts specie op de eerste lagen van een muurtje van het Gemondse verzetsmonument. Om daarna zonder aarzelen een steen z?n plek te geven in grijze drab. Nog even een koker inmetselen, met gegevens voor het nageslacht, en Geerts houdt het voor gezien. Met de bouw van dit monument aan de Hooghemertseweg gaat een van de wensen van Geerts in vervulling.
Geen monument in het hart van het dorp, waar dagelijks veel mensen komen. Nee, na wat gepieker is bewust gekozen voor de Hooghemertseweg. Precies naast het weiland waar in september 1944 een glider is neergekomen. ?Eerst wilden we het verzetsmonument in de bossen bij Gasthuiskamp neerzetten. Want daar hebben zich dertien Amerikaanse en Engelse soldaten verborgen gehouden. Het hele dorp wist het, niemand die er iets over zei?, blikt Jan Geerts terug.
Ruimte
Maar die bossen zijn door de hobbelige, ongeasfalteerde, wegen niet goed toegankelijk. Bovendien moest dan grond worden gekocht van particulieren. ?Ineens dacht ik aan deze plek. Ik ben hierheen gefietst en zag meteen dat er genoeg ruimte was. En dit stuk grond is van de gemeente?, wijst hij naar de plek waar twee metselaars druk doende zijn.
?Over twintig jaar wordt zoiets niet meer gebouwd. Daarom moeten we het nu doen?, vinden Geerts en de voorzitter van het comit? Verzetsmonument Gemonde, Toon van Heesch.
In de oorlogsjaren was het rustige Gemonde een dorp waar gevluchte gijzelaars regelmatig een plek vonden. Toen op 17 en 18 september 1944 Market Garden losbarstte, kwamen rond Gemonde een drietal gliders terecht. Veelal aangeschoten door Duits geschut. ?In die tijd zaten hier aan de Boomstraat ook Duitse soldaten, dus was het flink gevaarlijk die bemanningen in veiligheid te brengen?, weet Geerts.
Het verzetsmonument, ontworpen door Boxtelaar Broer van Houtum, brengt juist dit in beeld. ?Hier komt een beeld van een boer die een Amerikaanse soldaat in veiligheid brengt?, vertelt hij. ?En een plateau met de namen van de verzetstrijders uit Gemonde plus een embleem van de 101e Airborne divisie. De onthulling ervan is op 24 oktober, de dag waarop Gemonde bevrijd is. Van Heesch: ?Nu met Market Garden lijkt het of allerlei plaatsten in september bevrijd werden. Maar Market Garden is een herdenking. Hier is nog zes weken flink gevochten. Misschien wel meer dan tijdens de rest van de oorlog.?
Bron: Brabants Dagblad
