De FBI spitte het verleden van die immigranten amper uit omdat de dienst ze
het liefst aan Amerikaanse zijde zag tijdens de Koude Oorlog. Dat zegt Norman
Goda, een historicus van de overheid die meewerkte aan het boek ?US Intelligence
and the Nazis?, op basis van de gegevens die donderdag door de Nationale
Archieven zijn vrijgegeven.
Een van die immigranten was Viorel Trifa, een studentenleider ten tijde van het
fascistische bewind van de IJzeren Garde in Roemeni?. Hij zou in 1941 een brute
Jodenvervolging in Boekarest geleid hebben. In de VS werd hij bisschop van de
Roemeens-Orthodoxe Kerk en mocht hij ooit in gebed voorgaan in het Congres.
FBI-baas J. Edgar Hoover zei dat personen als Trifa konden voorkomen dat
ge?mmigreerde gemeenschappen zouden sympathiseren met de communistische regimes
in het vaderland. In 1984 werd Trifa de VS uitgezet.
Het boek onthult ook hoe de CIA aan de Dienst voor Immigratie en Naturalisatie
(INS) vraagt ervoor te zorgen dat de Oekra?ner Mykola Lebed makkelijker van en
naar de VS kon reizen. Lebed werd na de Tweede Wereldoorlog veroordeeld als
oorlogsmisdadiger, omdat hij de Duitse stormtroepen tijdens de oorlog had
geholpen bij de vervolging van Joden en het neerslaan van een plaatselijke
verzetsbeweging. De INS was hiervan op de hoogte maar werd door de CIA gedwongen
om verder onderzoek te staken. Lebed trad in dienst van de CIA en kon als
vluchteling naar de VS reizen.
Andrija Artukovic was minister van Binnenlandse Zaken van Kroati? ten tijde van
het radicale Ustasa-bewind. Hij wist de VS in 1948 onder een valse naam binnen
te komen. Volgens Goda gaf hij tijdens de oorlog de opdracht tot massale
executies, deportaties en de oprichting van concentratiekampen voor Servi?rs en
Joden. De Amerikaanse ministeries van Buitenlandse Zaken en Justitie blokkeerden
jarenlang pogingen van Joegoslavi? om hem uitgeleverd te krijgen. Volgens Hoover
had Artukovic ?grote potenti?le propagandawaarde.? In 1986 werd hij toch
uitgeleverd en in Joegoslavi? ter dood veroordeeld. Hij stierf in afwachting van
zijn executie.
Bron: Reformatorisch Dagblad
