Gejus van Diggele is samensteller van de expositie ‘De oorlog op tafel’ met spellen en legpuzzels uit oorlogstijd.
Getroffen door een granaatscherf, drie beurten wachten. U heeft toch getelefoneerd tijdens het luchtalarm, vijf plaatsen terug. De meeste mensen zullen zich andere kreten herinneren op het ouderwetse ganzenbord. Ook een kaartspel uit 1933 met een afbeelding van een joodse man in de gevangenis met kogel om zijn been met de tekst ‘eindelijk ben je waar je thuis hoort’ roept heel andere gevoelens op dan spelletje doorgaans doen. De spellen maken deel uit van de expositie’ De oorlog op tafel’, de komende maanden te zien in het Nationaal Monument Kamp Vught. Oorlogsspel Samensteller van de expositie en eigenaar van de spellen en puzzels is Gejus van Diggele. De spelletjesliefhebber begon in 1970 met zijn verzameling. De interesse voor spellen en legpuzzels uit de Tweede Wereldoorlog kwam toen hij in 1992 zijn eerste ‘oorlogsspel’ in handen kreeg. "Ik hou van dingen met een verhaal. Een spel is niet alleen een vorm van tijdverdrijf, maar het -het geeft ook een reflectie van de tijd waarin het gespeeld werd", licht Van Diggele zijn voorliefde voor spelletjes toe. Ruim de zolder op, dat verminderd brandgevaar. Leg ’s nachts kleren en een koffer bij de hand. Een bordspel uit 1944 om Nederlanders te leren zichzelf te beschermen bij een vijandige luchtaanval. Of een distributiespel uit 1945: wie het eerst genoeg distributiebonnen heeft voor een volledige maaltijd en een stuk zeep, heeft gewonnen. "Spelletjesmakers spelen altijd in op de belevingswereld van mensen in een bepaalde tijd", vertelt Van Diggele. "Dat was ook zo in de oorlogstijd." Ook -de zelfgemaakte spelletjes vertellen veel over de gevoelens van mensen tijdens -de Tweede Wereldoorlog. Zoals het kaartspel waarbij foto’s van de koninklijke familie op stukjes karton zijn geplakt.
Bietsen
Een bijzonder bezit vindt Van Diggele de kaartspelen die door gevangenen in concentratiekampen werden gemaakt en gespeeld. Soms op lege sigarettendoosjes, soms op een flitterdun papiertje getekend. "Voor een stok kaarten had je 32 lege sigarettendoosjes nodig. Het kostte heel veel moeite -om zoveel doosjes bij de kampleiding bij elkaar te bietsen. Een gevangene tekende vervolgens met grote zorg de afbeeldingen op de kaartjes. Dat maakt het voor mij heel ontroerend materiaal." Zeker de helft van de spellen heeft Van Diggele – reclamemaker van beroep – via internet op de kop getikt. Zo’n zestienhonderd heeft hij er nu in bezit waarvan een -deel uit de oorlogstijd. Zijn tentoonstelling ‘De oorlog -op tafel’ is al te zien geweest op verschillende tentoonstelligen in Nederland, België, Finland en Duitsland. Van Diggele geeft ook lezingen in binnen- en buitenland.
‘De oorlog op tafel’, expositie van spellen en legpuzzels uit de Tweede Wereldoorlog. Te zien tot en met 9 januari 2004 in Nationaal Monument Kamp Vught. Di t/m vrij 10-17 uur. Za en zo 12-17 uur. Maandag gesloten.
Bron: Brabants Dagblad