Zoals overal in Nederland werden tijdens de Duitse bezetting ook in Enschede en Hengelo joodse inwoners opgepakt en gedeporteerd naar concentratie- en vernietigingskampen. Nog geen kwart van de Nederlandse joden heeft de oorlog overleefd – veel minder dan in andere bezette West-Europese landen. Dit terwijl de Nederlandse houding over het algemeen zeker niet uitgesproken antisemitisch was. Vandaar dat dit verschijnsel door historici ook wel de Nederlandse paradox wordt genoemd.
Minstens zo opvallend is het feit dat in Hengelo en Enschede een veel groter deel van de joodse bevolking de bezetting overleefde dan in de rest van Nederland. In dit boek gaat historica Marjolein Schenkel op zoek naar een verklaring voor dit opmerkelijke verschijnsel, dat ze de ‘Twentse paradox’ noemt. Daarmee vormt dit historisch onderzoek meer dan een boeiend relaas over de lotgevallen van joodse families in deze Twentse steden. De Twentse paradox draagt bij aan het antwoord op de vraag hoe de jodenvervolging in Nederland zulke grote proporties aan kon nemen, en laat zien waarom juist Hengelo en Enschede hierop een positieve uitzondering vormen.
Marjolein J. Schenkel, De Twentse paradox. De lotgevallen van de joodse bevolking van Hengelo en Enschede tijdens WOII, Uitgeverij Walburg Pers, ISBN 90.5730.246.2, prijs € 17,95 – 160 pagina’s.
