Met de zestigste herdenking van de geallieerde invasie op de stranden in Normandi? komend weekeinde op de agenda, is het zien van The Longest Day bijna een verplicht nummer. De documentarische verfilming van de grootste militaire operatie aller tijden van Darryl F. Zanuck (DFZ) staat te boek als de beste oorlogsfilm ooit. Met sterren als John Wayne, Robert Mitchum, Henry Fonda, Richard Burton, Robert Wagner en een ontluikende Sean Connery in de hoofdrollen, werd het publiek de theaters in getrokken. Toch scheelde het maar een haartje of de bijna drie uur durende kaskraker was in de kiem gesmoord.
Dat wordt duidelijk op de speciale editie van The Longest Day die Fox op dvd heeft gezet. Ook al blijft de film herhaling na herhaling boeiend om te zien, 40 jaar na dato zijn het vooral de extra’s die enkele interessante details bevatten.
Eind jaren vijftig keerde producer Darryl F. Zanuck Hollywood gedesillusioneerd de rug toe, om in Parijs zijn geluk te zoeken. Pas na het lezen van Cornelius Ryans boek The Longest Day zag hij kans zijn droom te verwezenlijken; het maken van een gedocumenteerd verslag van D-Day. Een militaire operatie die de aanzet gaf tot de bevrijding van Europa en die DFZ als oorlogsveteraan (hij vocht als 14-jarige soldaat in de Eerste Wereldoorlog in Frankrijk en als kolonel in de Tweede Wereldoorlog in Noord-Afrika en Itali?) enorm aansprak.
DFZ pakte groot en voor die tijd bijzonder uit. Hij liet vier verschillende regisseurs aanrukken voor de Amerikaanse, Engelse, Franse en Duitse inbreng voor en tijdens D-Day en filmde bijna alle sc?nes op de oorspronkelijke invasie-locaties. Om een zo waarheidsgetrouw beeld te geven van de dramatische strijd, spelen Duitse acteurs de Duitse rollen en spreken in hun eigen taal. Voor het aandeel van de Fransen paste hij dezelfde tactiek toe.
Maar de ‘Opperbevelhebber naast Eisenhower’, zoals de New York Times Zanuck betitelde, moest bijna het onderspit delven toen de bazen van Fox hem ontboden voor een zware vergadering. Naast The Longest Day werkte Fox aan de megaproductie Cleopatra, waarvan de kosten gierend uit de bocht vlogen. Men dreigde The Longest Day als B-film uit te brengen om de megaverliezen van Cleopatra enigszins te dekken. Zanuck schijnt in die vergadering een twee uur durende tirade te hebben gehouden, met als resultaat dat hij de leiding van Fox overnam en dus alsnog zijn film kon uitbrengen. Op 25 september 1962 was het zover. Niet Hollywood of New York, maar Parijs was het decor van de wereldpremi?re van The Longest Day, waarbij zangeres Edith Piaf vanaf de Eiffeltoren het uitzinnige publiek toezong. Negen dagen later deed Zanuck het in New York nog eens dunnetjes over. Zijn meesterwerk bleek een kaskraker en bracht in het eerste jaar het voor toen astronomische bedrag van 25 miljoen dollar op. The Longest Day was de redding voor Fox en stelde Zanuck en zijn zoon in staat om de filmmaatschappij naar grote successen te leiden.
Toch bracht The Longest Day Zanuck niet het gewenste resultaat, zo vertelt hij in de documentaire ‘D-Day Revisited’. Hij keert 25 jaar na de bloedige strijd terug naar Normandi? en neemt de kijker in kleur en zwart-wit mee langs de invasiestranden. Op een van de erevelden bij Omaha Beach zegt hij: “Het is nog steeds overal oorlog. Na D-Day hebben we conflicten in Korea, het Midden-Oosten, Afrika en sinds kort ook Vi?tnam. Alleen hier al liggen 9000 Amerikaanse miliatiren begraven en verderop nog duizenden andere gesneuvelde soldaten. Als die het voor het zeggen zouden hebben, kwam er nooit meer oorlog.”
Bron: Spits
