De Stichting Berging Halifax wil die stoffelijke resten bergen en identificeren.
Ze geeft daarmee invulling aan een verzoek van de nabestaanden van drie
omgekomen bemanningsleden. Zij willen hun familieleden een waardig graf geven.
Gemeenten spelen een cruciale rol bij verzoeken om wrakken en stoffelijke resten
te bergen. Zo moet de gemeente beslissen of aan zo?n verzoek wordt voldaan.
Bij de afweging mogen financi?le argumenten een rol spelen. Niet ?lle kosten van
de berging komen op het bordje van de gemeente. W?l betalen gemeenten een
drempelbedrag van 2,50 euro per inwoner, in het geval van Werkendam zo?n 65.000
euro. Daarnaast draagt het rijk maximaal tachtig procent van de kosten bij.
De praktijk echter pakt meestal nadeliger uit, schetsen B. en W. van Werkendam.
?Want het is niet simpel even met een kraantje gaan graven?, aldus burgmeester
H. Hellegers. ?Er is een vliegtuig, met mogelijk brandstof, explosieven en
stoffelijke resten.?
En wat de bijdrage van het rijk betreft: er is een beperkt bedrag beschikbaar en
op is op. De balans wordt daarbij aan het einde van het jaar opgemaakt. Veel
aanvragen betekenen dus dat de spoeling dun wordt.
Daar komt bij dat vrijwel elk project duurder uitpakt dan in eerste instantie
gedacht. De berging van de Halifax is begroot op 235.000 euro, maar een bedrag
van 400.000 euro zou realistischer zijn. ?Bedenk daarbij dat, als eenmaal aan de
berging is begonnen, er geen weg meer terug is?, stelt het college. Al met al
denken B. en W. dat minimaal 250.000 euro nodig is als gemeentelijke bijdrage,
een uitgave waar geen rekening mee gehouden is.
Naast geld, is bij de afweging ook rekening gehouden met de pi?teit richting
overledenen en nabestaanden. Maar juist die invalshoek leidt tot verschillende
visies. Er zijn mensen en verdragen, die stellen dat juist uit oogpunt van
pi?teit de wrakken met rust gelaten moeten worden. Op de plaats waar de Halifax
ligt, staat sinds september 2001 al een herdenkingsmonument. Aan de andere kant
heeft Nederland als gedragslijn dat het zich wil inspannen, zodra nabestaanden
met de wens tot berging komen. Dat is bij de Halifax dus het geval.
?Bij de onthulling van het herdenkingsmonument werd ook gesuggereerd dat het
boek nu dicht was, omdat sprake was van een waardige rustplaats. Laten we dat
boek ook gesloten houden?, aldus Hellegers.
Conclusie van het college: ?Noch de voorstanders van berging, noch zij die daar
niet voor voelen, kunnen de exclusiviteit voor pi?teit claimen.? Aangezien de
discussie over pi?teit dus niet leidt tot een duidelijk ?ja? of nee?, laten B.
en W. het financi?le argument de doorslag geven. Het college vindt het daarbij
ook onterecht, dat alle risico?s en kosten van de berging bij de gemeente
terechtkomen. ?Het gaat om de bevrijding van ons l?nd?, aldus Hellegers. ?Het
was passender geweest dat het rijk veel eerder al de verantwoordelijkheid voor
de berging van wrakken op zich genomen had.? Het college zegt te begrijpen dat
dit voorstel een teleurstelling zal zijn voor de Stichting Berging Halifax en
voor de nabestaanden. Het spreekt de hoop dat ?voor- en tegenstanders elkaar
?respectvol? zullen behandelen. ?Het heeft geen enkele zin elkaar ervan te
beschuldigen niet pi?teitsvol te zijn?, stelt Hellegers.
Het voorstel wordt woensdag 12 mei besproken in de raadscommissie Algemeen
Bestuurlijke Zaken; aanvang 19.30 uur
De Feiten:
De Halifax LV-905 stortte 25 mei 1944 neer in Hank, tegen de dijk van de ?Kromme
Holle?.
Twee bemanningsleden werden geborgen en begraven in Oosterhout.
In maart 1953 werden ze herbegraven op de militaire begraafplaats Jonkerbos in
Nijmegen. Alleen sergeant George Butler werd ge?dentificeerd.
De andere bemanningsleden waren: E.B. Wilson (Salisbury, Zuid-Rhodesi?), S.G.
Peterson (Vancouver, Canada), N.A. Marston (Chingfor, Engeland), J. Henderson
(Liverpool, Engeland), W.J. White (Birmingham, Engeland) en J.T. LeBlanc
(Ontario, Canada).
In 2001 werd een herdenkingsbord onthuld bij de plaats waar de Halifax
neerstortte.
In de Nederlandse bodem bevinden zich naar schatting nog zo?n 2000
vliegtuigwrakken uit de Tweede Wereldoorlog.
In 400 gevallen zouden zich in de wrakken nog stoffelijke resten van
bemanningsleden en vaak explosieven bevinden.
In de zomer van 2003 is de Stichting Berging Halifax opgericht.
?
Bron: Brabants Dagblad
