door redactie | apr 17, 2013 | Terugblik '40-'45
Ter gelegenheid van de inhuldiging van koning Willem-Alexander en koningin Máxima is Terugblik ’40-’45 ditmaal gehuld in een toepasselijke oranje omslag met een portretje van de jonge Beatrix, dat in Nederland tijdens de oorlog clandestien is verspreid. Het nummer bevat twee pagina’s met oranjeparafernalia waarmee Nederlanders tijdens de oorlog hun liefde voor het koningshuis openlijk of meer heimelijk hebben getoond.
Ruurd Kok analyseert een foto uit mei 1945 met wegtrekkende Duitse militairen. Na zorgvuldig bestuderen van kaarten en luchtfoto’s blijken de mannen te lopen in een gebied, waar nu Amsterdam Zuidoost is gebouwd.
Willem Oldenburg beschrijft enkele Duitse koopvaarders die door de Nederlandse regering in Nederlands Indïe tot prijsschepen zijn verklaard en aan de Rotterdamsche Lloyd in beheer werden gegeven.
Verder bevat dit nummer nog enkele recensies en het financieel overzicht van de vereniging Documentatiegroep ’40-’45 over 2012.
door redactie | mrt 20, 2013 | Terugblik '40-'45, Vereniging, Verenigingsnieuws
Wim Ravenhorst hoorde in mei 2012 tijdens het evenement Militracks in Overloon dat iemand een boek aan het schrijven was over de markante persoon Jan Willem Siebrand uit Kampen. Deze drankenhandelaar zou tijdens de oorlog een dubbelrol hebben gespeeld door zowel voor het verzet als voor de Duitsers te werken. Ravenhorst was direct nieuwsgierig, omdat zijn vader veel aan Siebrand te danken heeft gehad. Voor Terugblik ’40-’45 beschrijft hij hoe het verder afliep. Het gaat hier om het boek De zaak Siebrand. De omstreden dubbelrol van een drankenhandelaar in oorlogstijd, van de hand van Henk de Koning.
Jac. Baart schreef een bijdrage over het ‘vergeten’ bombardement op Rotterdam op 31 maart 1943, het zwaarste bombardement dat Rotterdam heeft getroffen na 14 mei 1940. Na lange tijd is het aan de vergetelheid ontrukt: er verschene al diverse publicaties over en in 1993 werd er een monument voor onthuld.
Een tweede artikel over bombardementen gaat over het ‘mysterieuze’ bombardement op Den Helder in de nacht van 24 op 25 juni 1940. De bewoners dachten dat het de Duitsers waren geweest, maar het waren Engels bommenwerpers die een aanval op de marinehaven uitvoerden. Overigens is Den Helder de meest gebombardeerde stad van Nederland. Hans Nauta geeft onder andere een nauwkeurig lijstje van de tijdstippen waarop die nacht de bommen vielen tussen 23.30 en 3.10 uur. De hele aanval duurde dus ruim drieëneenhalf uur.
Altijd interessant wanneer er onbekende foto’s uit de oorlog te zien zijn. Giesbert Oskam toont enkele opnamen uit zijn collectie met de vraag waar deze zijn genomen. Een of twee lijken gauw traceerbaar, de overige opnamen zijn moeilijker te plaatsen. Hint: Groningen, Brabant en Bunschoten.
Tot slot bevat dit nummer de uitslag van de ledenenquête, die in 2012 is gehouden plus enkele stukken voor de Algemene Ledenvergadering op 6 april 2013.
door redactie | feb 7, 2013 | Terugblik '40-'45
Het eerste nummer van Terugblik ’40-’45 in kleur!
In dit allereerste kleurennummer besteedt René Taselaar opnieuw aandacht aan de tewerkgestelde joden in de twee werkkampen ‘t Zand en Groote Keeten, beide gelegen in de voormalige gemeente Zijpe (thans Schagen) in Noord-Holland. Het artikel is een vervolg op zijn artikel in het 500e nummer, dat in december 2010 is verschenen. Enkele tewerkgestelden hebben ook enige tijd in de kampen Kremboong en Vledder gezeten.
In dit artikel worden de lotgevallen van twaalf mannen beschreven, zodat er nu iets bekend is over 24 tewerkgestelden, die in een van beide kampen hebben verbleven. De auteur kreeg contact met familieleden, zodat er ook deze keer in het artikel bijzonder afbeeldingen zijn opgenomen. Op de cover een groepsportret met tewerkgestelden met hun vrouwen en kinderen, die in mei 1944 op bezoek waren.
Verder in dit nummer aandacht voor de kritiek, die is losgebarsten op het boek van Maarten van Buuren over het verzet in het Westland en in het bijzonder de persoon van Piet Doelman. Onder meer een reactie van Joke Scheepstra. als tegenwicht tegen het boek van Van Buuren is een website gemaakt, waarop het boek wordt geanalyseerd en op diverse punten bestreden.
Tot slot een korte overpeinzing van Ruurd Kok over een merkwaardig stuk geschut op de IJsselkade in Deventer.
door redactie | jan 12, 2013 | Terugblik '40-'45
Het zal menigeen vreemd voorkomen, dat er op de Veluwe eenheden van de Kriegsmarine waren gestationeerd en wel in de Johan Willem Friso- en de Mauritskazerne in Ede, die werden omgedoopt in de Kommodore Bontekazerne. Maurice Laarman beschrijft de de opleiding van de rekruten van de 20. SStA (Schiffstammabteilung) en de inzet van de troepen bij de verdediging van Arnhem tegen de Geallieerde luchtlandingstroepen in september 1944. Onder de rekruten ook Nederlanders en Belgen. Een groot artikel met veel unieke foto’s uit het album van de voormalige commandant Suhrmeyer. Het artikel wordt besloten met twee bidprentjes voor gesneuvelde mannen, die in Ede zijn opgeleid.
Ruurd Kok schrijft over de eerste stap die is gezet om te komen tot een protocol voor de Luchtvaartarcheologie. Vroeger ging het er louter om de vliegtuigresten uit de grond te halen. Het Ministerie van Defensie houdt de regie in verband met de mogelijke aanwezigheid van onontplofte munitie en stoffelijke resten van de bemanning. Pas in april 2012 waren voor het eerst professionele archeologen betrokken bij bergingswerkzaamheden. Aanleiding tot dit artikel was een gesprek met Johan Gras, de oprichter van de Aircraft Recovery Group.
door redactie | jan 12, 2013 | Terugblik '40-'45
In de herfst van 1944 werd in de buurt van Zierikzee een hospitaalschip van het Nederlandse Rode Kruis, geheel met burgers bemand, door RAF-jachtbommewerpers aangevallen. Het schip zonk, twee opvarenden verloren het leven. Na 65 jaar werd het wrak geïdentificeerd als de Generaal Ten Hove, een als polikliniek ingericht sleepschip van 50 x 6,60 meter.
Ad de Bruin beschrijft in deze aflevering de geschiedenis van dit schip in die periode, waarin Walcheren alleen over water bereikbaar was. Het artikel is voorzien van fraaie tekeningen van Henk van Willigenburg en een kaartje van Jac. Baart. Bovendien is er de vermoedelijk laatste foto van de opvarenden bij afgedrukt. Deze foto is gemaakt kort voor de beschieting.
Rudi Dolfin beschrijft aan de hand van postkaarten een artikel over de manier waarop propaganda kon worden gemaakt. Deze maal gaat het over de ontikkelingen in Tsjecho-Slowakije in 1938. Het land hield op te bestaan, een deel werd bij Duitsland gevoegd.
René Taselaar beschrijft de huidige stand van zaken rond de Gedenkstätte Sandbostel, een berucht krijgsgevangenenkamp én concentratiekamp.
Alphons Siebelt vraagt aandacht voor de raadsels rond valse ontslagbewijzen van het Polizeiliches Durchgangslager Amersfoort. In een particuliere verzameling zitten verschillende van deze bewijzen. Wie weet iets over het gebruik en de vervaardigers.
Verder in dit nummer een overpeinzing over ‘de soap van Geffen’ rond de onthulling van een oorlogsmonument in dat dorp, wat nogal wat stof heeft doen opwaaien. “Met de nadruk op ‘verzoening’ wordt groot onrecht aangedaan aan de echte slachtoffers van de oorlog”.
Het nummer wordt gecompleteerd door de rubriek Onlangs Verschenen.
