De Franse historicus Pierre Nora werd beroemd door zijn beschrijving van de ‘lieux de memoire’ (herinneringsplekken). Dat zijn plaatsen waar het verleden ‘gestold’ is en dus nog steeds tastbaar is. Soms zetten overheden daar monumenten neer om de aandacht te vestigen op wat er op die plek is gebeurd maar soms ook zijn de gebouwen genoeg. Die gebouwen waren er toen het gebeurde, zagen het, en stimuleren nu voorbijgangers om nog eens stil te staan bij de geschiedenis. Het artikel in deze Terugblik is een prachtig voorbeeld van een stad die als het ware een grote ‘herinneringsplek’ is geworden,namelijk het Poolse Lublin.
De Protestantse Kerk in Nederland (PKN) erkent dat haar voorlopers tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben meegewerkt aan een klimaat van antisemitisme. Volgens PKN-scriba René de Reuver schoot de toenmalige PKN op verschillende vlakken tekort.
Via ons lid Joke Scheepstra, bestuurslid van Stichting Herinnering LO-LKP en dochter van Liepke Scheepstra, kregen we onderstaand krantenbericht uit het Reformatorisch Dagblad van ds. Jan Slomp.
‘Vanuit de kerken kwam tijdens de oorlog juist veel steun aan Joden. Veel predikanten en priesters belandden in een concentratiekamp’, aldus ds. Jan Slomp (zoon van Frits de Zwerver – ds. Frits Slomp).
Battlefieldtour Ieper en omgeving. 29 en 30 Augustus 2020.
Zaterdag 29-08. Om 6.00 uur vertrokken we met een gezelschap van 30 personen naar “De Westhoek”. Deze streek wordt gekenmerkt door de vele sporen van de Grote Oorlog 1914-1918.
Ons eerste reisdoel was de Duitse militaire bergraafplaats Langemark. Hier rusten meer dan 44000 Duitse en 2 Engelse soldaten. Een plek die in haar soberheid laat zien wat voor waanzin deze loopgravenoorlog is geweest.
In deze Terugblik staat een artikel dat Uw aandacht zeker verdient. De auteur is een schrijver met een sterk ontwikkelde visuele intelligentie. Dat resulteert in artikelen waarin de tekst en de beelden samen één organisch geheel vormen. Zijn beschrijving van een bezoek aan het kamp Majdanek vult een groot deel van deze Terugblik maar het artikel is dat waard.
U krijgt een cadeautje van de Documentatiegroep. Het is een boek en het heet De strepen van een Zebra. Op pagina 2 hebben we een pagina uit de Zebra afgedrukt.
Op deze wijze werd in Rotterdam het bericht van de Japanse capitulatie via aangeplakte bulletins bekendgemaakt.
De Tweede Wereldoorlog was voorbij, zie ook de dagelijkse Oorlogsjourmaals van de NOS, nog jaren van strijd in Nederlands-Indië/ Indonesië zouden volgen.
De Franse filosoof Jean-Paul Sartre (1905-1980) schokte velen met zijn uitspraak dat “wij nooit vrijer zijn geweest dan onder de Duitse bezetting”. Hoezo vrij, zeiden veel Fransen – als je iets deed wat de Duitsers niet aanstond, stonden ze de volgende dag voor je deur! Dat is natuurlijk waar, maar Sartre bedoelde iets anders. Een extreme situatie als oorlog biedt, zo wilde hij duidelijk maken, ongekende mogelijkheden om zelf een keuze te maken hoe je je gaat gedragen – variërend van collaboratie tot deelname aan het verzet.
Dit nummer van Terugblik geeft een goed beeld van de verschillende keuzes die mensen hebben gemaakt.
Inhoudsopgave: Een snurkende Duitser en de strijd om Nijmegen De cartografie van het kwaad Ergens in Nederland
Voorwoord van de voorzitter (enkele fragmenten)
Zoals U weet heeft het bestuur moeten besluiten de Ledencontactdag en de Algemene Ledenvergadering te verplaatsen naar na de zomervakantie.
Houd de website van de vereniging en de Agenda in de Terugblik in de gaten voor de nieuwe data.
Als ik dit stuk schrijf is de pandemie tegen het hoogtepunt, en de toekomst nog onzeker, maar ik hoop u allen in goede gezondheid en in grote getalen op de activiteiten van de vereniging te zien na de zomervakantie.
De herdenking van 75 jaar Bevrijding verloopt dit jaar anders dan we hadden gehoopt. Iedereen wilde natuurlijk graag de straat op om nog eens duidelijk te laten zien hoe belangrijk onze vrijheid voor ons is en hoe dankbaar wij degenen zijn die hun leven hebben gegeven voor die vrijheid.
Helaas, door het coronavirus zijn alle grote manifestaties afgelast. Gelukkig staan er in deze Terugblik een aantal fijne artikelen die, ook al moet U thuis blijven, stimuleren, zo is onze hoop althans, om nog uitgebreider stil te staan bij de Oorlog en de Bevrijding. Een lid schreef voor ons twee unieke verhalen die recht doen aan twee mensen die zich, in de duistere periode van de Oorlog, inzetten voor een betere toekomst.
Robert Blauw was een soefi die in het bezette Nederland inlichtingen vergaarde over onder andere de posities van het Duitse leger. Tragisch genoeg werd hij opgepakt en gefusilleerd.
Hannah Stenfert Kroese, die als koerierster voor het verzet werkte, overleefde de Oorlog gelukkig. Maar zij was zo bescheiden dat zelfs haar eigen familieleden niet precies wisten wat ze voor het Verzet had gedaan. Toen de auteur sprak met de familie bleek dat hij meer wist van het leven van Stenfert Kroese in de oorlog dan haar eigen familie! Gelukkig krijgt zij in het artikel eindelijk de waardering en aandacht die zij verdient.
Verder vindt U in dit nummer een artikel over de verzetskrant De Wacht, die haar oorsprong had in het ketelhuis van het Sint Franciscus Gasthuis in Rotterdam. Op de binnenomslag kunt U nog eens bekijken hoe deze in Schiedam werd gevierd. En op pagina 17 leest U een persoonlijk woord van de voorzitter.
Ook in deze periode geldt: raadpleegt u de website van de vereniging alstublieft om te zien welke activiteiten van de agenda door zullen gaan. En pas in deze moeilijke tijden vooral op Uzelf en Uw dierbaren!
Vanaf huis herdenken op 4 mei? Doe mee en doneer vanaf nu bloemen via Tikkie. Zo herdenk je op afstand de oorlogsslachtoffers en hoef jij de deur niet uit.
