Dat moet ik wel zeggen van de Documentatiegroep: je wordt snel in de groep opgenomen ongeacht je interesses. Maar ach vandaag krijg ik via een lezing weer een hoop informatie om te onthouden.
Eindelijk: het restaurant gaat open, we mogen naar binnen. Natuurlijk help ik Jan even met het ontvangen van de leden. Ik mag de gidsen uitdelen die ik zelf in elkaar heb gebonden. De voorkant van het boekje heb ik zelf gemaakt. Dat is nou mijn hobby: lekker met de computer dingetjes maken.
Maar goed, de meesten zijn binnen en zitten allemaal gezellig aan de tafeltjes die netjes staan opgesteld, en natuurlijk niet onbelangrijk: we mogen koffie pakken.
Jan heet iedereen welkom en legt uit wat er gaat gebeuren. We krijgen eerst een lezing en om 12 uur moeten we even naar buiten zodat de tafels gedekt kunnen worden. Om kwart over 12 mogen we weer naar binnen voor de lunch en na de lunch gaan we naar de begraafplaats op de Grebbeberg.
We krijgen de lezing van de heer Cornielje van Stichting de Greb. Ik draai mijn stoel om, want ik wil er natuurlijk niks van missen. Tijdens de lezing ben ik vol ongeloof wat er allemaal op de Greb is gebeurd. Vooral over hoe de Nederlandse regering bezuinigd heeft op het leger en vooral hoe blind de Minister President was.
Hij vertelt een verhaal over de trainingen van de soldaten. Een jongeman op een fiets met een groene vlag moest een tank voorstellen. Ik moest lachen maar uiteindelijk is het toch diep triest hoe ze de soldaten de oorlog in hebben gestuurd. Ik kreeg zoveel informatie te horen waarvan ik zoiets heb van: daar wil ik absoluut meer van weten. Ook de cijfers die je krijgt te horen zijn schrikbarend en dan heb ik het over de wapens en middelen die ze nodig hadden om de linie te kunnen verdedigen. De soldaten moesten het doen met een minimum van het minimum. Vreselijk gewoon. We kregen foto’s te zien via een beamer. (Beamer is een soort diaprojector maar dan voor o.a. een laptop) maar onder het witte doek stond een grote foto met daarop een zuster met wat gewonden. Dit was neergezet door Jan voor de verkoop. Ik kon er niks aan doen maar het trok steeds mijn aandacht gewoon wetende dat ze zo gewond waren door tekort aan middelen.
Door de lezing heen kan ik het gevoel maar niet kwijtraken. Waarom moest het zo gaan? Waarom moest de regering zo zuinig zijn? Waarom zijn ze zo blind geweest en vooral het woordje “als” raast maar door mijn hoofd heen. Als ze beter geluisterd hadden dan….. .
Er wordt verteld, dat er veel Duitse spionnen waren en ook in Ouwehand’s Dierenpark. Daar was een uitkijktoren waarmee je over de Greb kon kijken en dus ook de linie zichtbaar was. Het was bekend, dat er ook veel Duitsers op de toren waren om foto’s te maken voor thuis. Een goede vriend van de Minister President de Geer vertelde over de gevaren van die toren en vraagt om sluiting van het dierenpark in ieder geval sluiting van de toren. De Geer weigerde om de simpele reden dat het een trekpleister was en een hoop geld in het laatje bracht. Dit soort dingen geloof je toch niet. Ik kan in ieder geval niet geloven dat zo’n man zo blind kon zijn en niet in wilde zien wat er nou gaande was op de Greb. Er zijn zoveel wonderbaarlijke dingen gezegd tijdens de lezing dat ik dat allemaal gewoon oversla want dan zou ik nog 20 blaadjes kunnen vullen.
De lezing is voorbij, we gaan zo lunchen we kunnen even naar buiten om een luchtje te scheppen, maar helaas. Jan heeft nog wat boeken staan voor de verkoop en ik zou hem daarbij helpen, Binnen no time waren de boeken allemaal verkocht en ik weet zeker dat dit te maken had met de lezing. Zelfs ik had namelijk het gevoel van: ik wil boeken hebben, video’s, etc. etc., ik moet hier meer van weten. Door deze lezing is mijn manier van denken over de Greb toch echt wel drastisch veranderd. Ik ging vaak over de berg met de gedachte: dit is weer een slag geweest als zovele, niet dat het me niks deed absoluut niet. Elke slag, elk monument en elk graf doet me wat.
De lunch was erg goed verzorgd en erg lekker.
Als ik voor het monument sta krijg ik toch de koude rillingen over me heen vooral met het gevoel van de lezing. Waarom zijn er zoveel soldaten gestorven omdat de regering niet luisterde en vooral geen geld wou vrijmaken? Na een aantal foto’s te hebben gemaakt, wordt de groep in tweeën gedeeld.
Toen ik over het veld keek en al die graven zag werd ik heel erg stil, mijn hart sloeg over: wat zijn het er veel. Volgens Jan was dit nog maar een kleine begraafplaats vergeleken met bijvoorbeeld Normandië. Maar toch, al die rijen met soldaten die voor mijn generatie hebben gevochten; dat laat je niet koud. De begraafplaats is mooi onderhouden, alles ziet er mooi uit. Een mooie rustplaats voor “onze jongens”. Ik loop samen met mijn moeder langs de graven want ik kan niks verstaan van de gids en ik ben teveel onder de indruk van de graven.
Ik wil alles vastleggen had ik Jan trouwens ook beloofd. Ik had mezelf voorgenomen dat het niks voor zou stellen een foto maken van een graf. Ik heb me vergist; kijkend door de lens naar de naam en de geboorte data ben je best verstijfd, vooral omdat het mannen en vrouwen waren van mijn leeftijd en jonger, ik ben nu 29. En ik ben ook moeder dus je gaat automatisch denken aan de ouders van de soldaten.
Hoe zou ik het vinden als mijn kind om zou komen tijdens een oorlog en vooral met deze omstandigheden?
Er zijn veel monumenten aanwezig en na een lang bezoek aan de begraafplaats gaan we de berg op. Er zijn daar nog wat loopgraven en kazematten te zien. Het is bijna drie uur als ik voor het laatst op een klok kijk. Na de kazematten was het afgelopen en zijn we weer naar het restaurant gegaan waar enkelen van ons nog even gezellig een kopje koffie drinken en napraten over deze indrukwekkende dag.
Thuis gekomen heb ik eerst mijn dochtertje plat geknuffeld en dank ik de soldaten van de Tweede Wereldoorlog, dat ik zo gelukkig mag zijn in een oorlogvrij Nederland te mogen leven. Ik heb nog even de foto’s bekeken op de pc .
Een ding weet ik zeker: de volgende themadag zal ik er weer bij zijn.
I’ll remember them
